Πέντε μύθοι για τους αγώνες της ρυθμικής γυμναστικής
Της Άννας Ιλίνας
Η αρχή της νέας προπονητικής και αγωνιστικής περιόδου για τις αθλήτριες της ρυθμικής είναι κοντά, και οι μηχανές της προπόνησης ξαναπαίρνουν μπροστά.
Πλησιάζει ο καιρός για, άγχος και χαρές, προετοιμασίες, ταξίδια και όλα αυτά που γεμίζουν την ζωή μιας αθλήτριας και προπονήτριας. Μέχρι να έρθουν πάλι αυτές οι χαρούμενες στιγμές με «φόντο» το αγωνιστικό ταπί, ας σκεφτούμε: Τι είναι αυτό που καθορίζει την επιτυχία μας στους αγώνες; Τι πρέπει να κάνουμε για να τα πάμε καλά; Γιατί κάποιοι τα πηγαίνουν καλύτερα ενώ κάποιοι παρουσιάζουν αστάθεια; Ποια είναι τα μυστικά της επιτυχίας;
Για να τα δούμε όλα αυτά ένα-ένα χρειάζεται πρώτα να αναλύσουμε κάποιους μύθους που υπάρχουν για τους αγώνες και τις προπονήσεις.
Μύθος 1: «Αν η προπονήτρια δεν αφιερώνει αρκετό χρόνο στην αθλήτρια τότε δεν θα τα πάει καλά στους αγώνες και δεν θα έχει εξέλιξη.»
Την φράση αυτή ακούμε πολύ συχνά από τους γονείς και τις αθλήτριες, αλλά είναι ένας μύθος. Στην προπόνηση όπως και στο σχολείο η πρόοδος του καθενός εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το πόσο ασχολείται το ίδιο το άτομο με την εξέλιξη του. Διαβάζει το μάθημά του προσεκτικά ή το κάνει απλώς «παπαγαλία» χωρίς να καταλαβαίνει τι κάνει; Η επιτυχία στον αθλητισμό προϋποθέτει σκέψη. Για να βγει σωστά άσκηση, χειρισμός κλπ η αθλήτρια πρέπει να σκέφτεται και να υπολογίζει την κάθε λεπτομέρεια. Φυσικά η προπονήτρια θα πει τι κάνει λάθος, θα πει πώς να το διορθώσει, αλλά το λάθος μπορεί μόνο η ίδια αθλήτρια μπορεί να το διορθώσει και για να γίνει αυτό θα χρειαστεί χρόνος. Όλοι μας ξέρουμε παραδείγματα πως ένα παιδί γρήγορα μαθαίνει τους κανόνες ορθογραφίας και γρήγορα καταφέρνει να τους εφαρμόσει στην πράξη ενώ κάποιο άλλο παιδεύεται αρκετό καιρό. Κάτι παρόμοιο παρατηρούμε στην ρυθμική. Μια αθλήτρια καταφέρνει πιο γρήγορα και ευκολά την ίδια στιγμή που μια άλλη θέλει περισσότερή προσπάθεια και χρόνο. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε ότι και στις δύο περιπτώσεις χρειάζεται να δουλέψουν πολύ προσεκτικά, μεθοδικά, και η λέξη κλειδί είναι να «δουλέψουν». Αν μετά από τις εξηγήσεις της προπονήτριας η αθλήτρια πάει «να ξεκουραστεί» (να μιλήσει με τις φίλες, να κάτσει να φτιάξει μαλλιά κλπ) έτσι χάνεται ο πολύτιμος χρόνος και δεν θα υπάρξει γρήγορη βελτίωση. Σημειώνουμε λοιπόν, πως είναι σημαντική η προσωπική - συνειδητοποιημένη δουλειά της αθλήτριας με καθοδήγηση της προπονήτριας.
Μύθος 2: "Μόνο η αθλήτρια που έχει φοβερές δυνατότητες μπορεί να είναι νικήτρια στους αγώνες".
Και αυτό είναι κάτι το οποίο έχουμε ακούσει αρκετές φορές «Έχει τη καλύτερη μέση (ανοίγματα, κουδεπιέ κλπ) και για αυτό βγάζει ασκήσεις.» Πραγματικά όταν το ακούνε αυτό οι προπονήτριες μια σκιά περνάει στο πρόσωπό τους. Φοβερές δυνατότητες χωρίς συνειδητοποιημένη δουλειά δεν αξίζουν τίποτα. Δεν βγαίνουν ασκήσεις από μόνες τους. Αρκετές φορές έχουμε δει πως ένα μέτριο παιδί αλλά πολύ εργατικό καταφέρνει πολλά περισσότερα από εκείνο με τα τέλεια ανοίγματα και φανταστική μέση.
Είναι σημαντικό να τονιστεί πως, για την επιτυχία δεν χρειάζεται να έχεις την τέλεια μέση αλλά πολύ προσπάθεια και μεθοδική δουλειά.
Μύθος 3: "Οι κριτές δεν είναι δίκαιοι. «Ακόμα και αν κάνω τέλεια το πρόγραμμά μου δεν θα μου βάλουν καλή βαθμολογία».
Η ρυθμική γυμναστική έχει περίπλοκο σύστημα βαθμολόγησης, κάτι το όποιο ξέρουν οι προπονήτριες, αλλά δεν μπορούνε να γνωρίζουν σε όλο το βάθος γονείς και οι αθλήτριες, Για παράδειγμα, καμιά φορά βλέπουμε μια αθλήτρια που εκτελεί το πρόγραμμα και ξαφνικά έχει μια πτώση οργάνου... Η επόμενη δεν έχει καμία πτώση οργάνου, αλλά η βαθμολογία της εν τέλει είναι χαμηλότερη από την πρώτη, Γιατί; Η απάντηση είναι πολύ απλή. Αυτό συμβαίνει διότι η συνολική αξία των ασκήσεων στο πρώτο πρόγραμμα ήταν υψηλή ή/και οι ασκήσεις εκτελέστηκαν χωρίς ποινές. Ενώ στο δεύτερο πρόγραμμα η ασκήσεις ήταν χαμηλότερης αξίας ή/και εκτελέστηκαν με λάθη.
Πρέπει να τονίσουμε πως στο άθλημά μας υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην τελική βαθμολογία. Οι προπονήτριες πάντα θα τις πουν στις αθλήτριές τους, αλλά να τις διορθώσουν μπορούν μόνο οι ίδιες αθλήτριες.
Μύθος 4: "Μόνο στο γήπεδο και στο ταπί μπορεί να γίνει προετοιμασία για τους αγώνες".
Μετά από δύο καραντίνες όλοι ξέρουμε πως αυτό δεν είναι αλήθεια. Φυσικά δεν είναι το ίδιο, Αλλά, υπάρχει περισσότερος χρόνος για την προσωπική δουλειά της κάθε αθλήτριας, περισσότερος χρόνος για βελτίωση. Οι προπονήτριες έχουν αρκετά παραδείγματα πως μετά από την καραντίνα το παιδί βγάζει πιο δύσκολες ασκήσεις, πως έχει καταφέρει να βελτιωθεί προσωπικά, πως ο χρόνος της καραντίνας δεν ήταν χαμένος.
Δεν είναι όμως μόνο στην περίοδο καραντίνας. Κάθε πετυχημένη αθλήτρια δεν σταματάει την προπόνηση όταν φεύγει από το ταπί. Πάντα θα βρει χρόνο και χώρο να δουλέψει κάτι που θεωρεί ότι χρειάζεται λίγο ακόμα εξάσκηση.
Μύθος 5: "Αθλητισμός δεν γίνεται χωρίς τραυματισμούς.
Δεν μιλάμε για ατυχήματα που συμβαίνουν παντού, μιλάμε για κακώσεις. Ο πιο πονεμένος και παρεξηγημένος μύθος. Φυσικά και υπάρχει επαγγελματικός αθλητισμός χωρίς τραυματισμούς. Όλα έχουν να κάνουν με την σωστή τεχνική στην εκτέλεση των ασκήσεων και υπευθυνότητα της ίδιας αθλήτριας.
Να εξηγήσω λίγο καλύτερα. Η προπόνηση έχει συγκεκριμένα στάδια με σκοπό να ετοιμάσει το σώμα της αθλήτριας να δουλέψει. Αν η αθλήτρια παραλείπει ένα από αυτά τα στάδια το σώμα δεν θα λειτουργήσει ομαλά και κάπου θα αρχίσουν προβλήματα. Επίσης κάθε άσκηση έχει τους κανόνες εκτέλεσης και αν αυτοί παραβιάζονται, συνήθως η άσκηση βγαίνει με προβλήματα κάτι που θα φανεί στη βαθμολόγησή της αλλά και η ίδια αθλήτρια με το πέρασμα του χρόνου θα υποστεί κάποιο τραυματισμό.
Οι φωνές των προπονητριών «Γιατί δεν σκέφτεσαι;» είναι αποτύπωση φόβου, πως με τον τρόπο που δουλεύει αθλήτρια κινδυνεύει να βλάψει τον εαυτό της. Μεγάλη προσοχή λοιπόν, στο πώς πρέπει να εκτελείται κάθε άσκηση. Να μην επιτρέπουμε στον εαυτό μας «να κάνουμε ότι μπορούμε και όπως βολεύει.»
Αφού είδαμε τους μύθους μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως η επιτυχία είναι στα χέρια μας. Δουλεύουμε με πολύ προσοχή και συνέπεια μην αφήνοντας τίποτα στην τύχη. Κάθε πετυχημένη αθλήτρια ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες, τους οποίους θα διαβάσετε στο επόμενο μου άρθρο.
Το παρόν κείμενο όπως και αυτό που θα ακολουθήσει είναι εμπνευσμένo από την ομιλία της προπονήτριας Εθνικής Ομάδας Ουζμπεκιστάν Ekaterina Pirozkova.