Απλός οδηγός για να γίνεις πετυχημένος προπονητής
Του Αντώνη Κεραμιδά
Σε παλαιότερο μου άρθρο είχα τονίσει τα χαρακτηριστικά ενός προπονητή της γυμναστικής. Σήμερα και με αφορμή την αποφοίτηση πολλών νέων ανθρώπων από τις σχολές προπονητών της ΓΓΑ, χρειάζεται να επισημανθούν κάποια βασικά, για κάποιους που θα αποφασίσουν να μπουν στον κόσμο της προπονητικής.
H Γυμναστική είναι ένα δύσκολο άθλημα που απαιτεί δύναμη, ευκινησία, ευελιξία και φυσικά αρκετή προπόνηση. Η σχέση μεταξύ του προπονητή και αθλητή/τριας αποτελεί το θεμέλιο της εμπειρίας του ασκούμενου με το άθλημα.
Μη βιάζεστε
Ως προπονητής γυμναστικής σημαίνει να γνωρίζεις και να σέβεται τους στόχους του αθλητή. Καθορισμός στόχων από την αρχή και πάντα ανάλογα το επίπεδο του αθλητή. Πάντα προσαρμόζεις τις μεθόδους προπόνησης ώστε να συμβαδίζουν με τη φυσική κατάσταση του ασκούμενου. Απόφυγε να πιέζεις τον αθλητή σου να δοκιμάζει ασκήσεις που δεν είναι έτοιμος να τις εκτελέσει. Αν και είναι φυσιολογικό να θέλουμε να ενθαρρύνουμε τον αθλητή να προσπαθεί περισσότερο, εντούτοις πρέπει να του επιτρέψουμε να αποφασίσει για τον δικό του ρυθμό προπόνησης. Πιέζοντας για ασκήσεις και αποτελέσματα που δεν μπορεί να βγάλει εις πέρας μπορεί να τον οδηγήσουμε σε απώλεια της αυτοπεποίθησης ή του ενθουσιασμού του για το άθλημα.
Ως προπονητής γυμναστικής σημαίνει να γνωρίζεις και να σέβεται τους στόχους του αθλητή. Καθορισμός στόχων από την αρχή και πάντα ανάλογα το επίπεδο του αθλητή. Πάντα προσαρμόζεις τις μεθόδους προπόνησης ώστε να συμβαδίζουν με τη φυσική κατάσταση του ασκούμενου. Απόφυγε να πιέζεις τον αθλητή σου να δοκιμάζει ασκήσεις που δεν είναι έτοιμος να τις εκτελέσει. Αν και είναι φυσιολογικό να θέλουμε να ενθαρρύνουμε τον αθλητή να προσπαθεί περισσότερο, εντούτοις πρέπει να του επιτρέψουμε να αποφασίσει για τον δικό του ρυθμό προπόνησης. Πιέζοντας για ασκήσεις και αποτελέσματα που δεν μπορεί να βγάλει εις πέρας μπορεί να τον οδηγήσουμε σε απώλεια της αυτοπεποίθησης ή του ενθουσιασμού του για το άθλημα.
Δώστε έμφαση στη φυσική κατάσταση
Ένα καλά προετοιμασμένο σώμα με γερή φυσική κατάσταση είναι το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο ενός αθλητή. Kαλός προπονητής γυμναστικής σημαίνει αυτός που ενθαρύνει και πείθει εν τέλει τους αθλητές του για τη διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης του σώματος. Σχεδιασμός προγραμμάτων προετοιμασίας που επικεντρώνονται στην οικοδόμηση δύναμης, την ευελιξία και τον μυϊκό τόνο. Οι αθλητές που ακολουθούν σωστό πρόγραμμα προετοιμασίας, αποκτούν ευκολότερα την έντονη μυϊκή δύναμη που απαιτείται για να εκτελεστούν οι περισσότερες κινήσεις στη γυμναστική αλλά και για να αντέξουν την καθημερινή επιβάρυνση. Οι αθλητές που αποτυγχάνουν στην οικοδόμηση της σωστής φυσικής κατάστασης έχουν αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού κατά τη διάρκεια της προπόνησης.
Ένα καλά προετοιμασμένο σώμα με γερή φυσική κατάσταση είναι το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο ενός αθλητή. Kαλός προπονητής γυμναστικής σημαίνει αυτός που ενθαρύνει και πείθει εν τέλει τους αθλητές του για τη διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης του σώματος. Σχεδιασμός προγραμμάτων προετοιμασίας που επικεντρώνονται στην οικοδόμηση δύναμης, την ευελιξία και τον μυϊκό τόνο. Οι αθλητές που ακολουθούν σωστό πρόγραμμα προετοιμασίας, αποκτούν ευκολότερα την έντονη μυϊκή δύναμη που απαιτείται για να εκτελεστούν οι περισσότερες κινήσεις στη γυμναστική αλλά και για να αντέξουν την καθημερινή επιβάρυνση. Οι αθλητές που αποτυγχάνουν στην οικοδόμηση της σωστής φυσικής κατάστασης έχουν αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού κατά τη διάρκεια της προπόνησης.
Μην αμελείτε το ψυχολογικό κομμάτι
Ένα σημαντικό κομμάτι της προπόνησης είναι η προσπάθειά σας να βοηθήστε τα παιδιά αυξήσουν την αυτοπεποίθησή τους και να διαμορφώσουν τον τρόπο σκέψης τους προκειμένου να μπορέσουν γίνουν αυτό που πραγματικά θέλουν να είναι. Και πάντα πρέπει να θυμάστε πως, ο βαθμός της συμβολής σας στην ανάπτυξη της αθλητικής τους παιδείας θα καθορίσει και τον τρόπο που θα τα παιδιά συμπεριφέρονται "αύριο" και ως πολίτες μιας κοινωνίας. Για να δώσετε όμως συναισθηματική σταθερότητα στα παιδιά χρειάζετε οι ίδιοι να έχετε καλιεργήσει μέσα σας αυτή τη σταθερότητα.
Ένα σημαντικό κομμάτι της προπόνησης είναι η προσπάθειά σας να βοηθήστε τα παιδιά αυξήσουν την αυτοπεποίθησή τους και να διαμορφώσουν τον τρόπο σκέψης τους προκειμένου να μπορέσουν γίνουν αυτό που πραγματικά θέλουν να είναι. Και πάντα πρέπει να θυμάστε πως, ο βαθμός της συμβολής σας στην ανάπτυξη της αθλητικής τους παιδείας θα καθορίσει και τον τρόπο που θα τα παιδιά συμπεριφέρονται "αύριο" και ως πολίτες μιας κοινωνίας. Για να δώσετε όμως συναισθηματική σταθερότητα στα παιδιά χρειάζετε οι ίδιοι να έχετε καλιεργήσει μέσα σας αυτή τη σταθερότητα.
Συμμετοχή γονέων
Η συνεργασία με τους γονείς είναι ένα σημαντικό μέρος της προπονητικής διαδικασίας και κυρίως για προπονητές που εργάζονται με παιδιά ή εφήβους. Ένας καλός προπονητής γυμναστικής αντιλαμβάνεται ότι η στήριξη των γονέων είναι απαραίτητη για την επιτυχία του έργου του. Ενθαρρύνετε τους γονείς να παρακολουθούν πολύ διακριτικά τη προπόνηση των παιδιών τους. Αυτό θα συμβάλει στην ενίσχυση της περηφάνιας και αυτοπεποίθησης των αθλητών σας. Ως προπονητής, μπορεί να συναντήσετε περιστασιακά διάφορους γονείς οι οποίοι διαθέτουν υπερβάλλοντα ζήλο για τους αγώνες ή που επανειλημμένα προσπαθούν να παρέμβουν στις μεθόδους προπόνησής σας. Ενώ είναι φυσικό να αισθάνονται απογοητευμένοι, εσείς ως προπονητές χρειάζεται να παραμείνετε υπομονετικοί με αυτήν τη κατάσταση. Λάβετε υπόψη ότι, όπως εσείς, οι γονείς θέλουν μόνο να δουν το παιδί τους να πετυχαίνει. Ωστόσο, αν οι πιεστικοί γονείς επηρεάζουν με τη όλη στάση τους την απόδοση του αθλητή σας, πείτε το τους με τρόπο που να είναι θετικός και με πλήρη σεβασμό.
Η συνεργασία με τους γονείς είναι ένα σημαντικό μέρος της προπονητικής διαδικασίας και κυρίως για προπονητές που εργάζονται με παιδιά ή εφήβους. Ένας καλός προπονητής γυμναστικής αντιλαμβάνεται ότι η στήριξη των γονέων είναι απαραίτητη για την επιτυχία του έργου του. Ενθαρρύνετε τους γονείς να παρακολουθούν πολύ διακριτικά τη προπόνηση των παιδιών τους. Αυτό θα συμβάλει στην ενίσχυση της περηφάνιας και αυτοπεποίθησης των αθλητών σας. Ως προπονητής, μπορεί να συναντήσετε περιστασιακά διάφορους γονείς οι οποίοι διαθέτουν υπερβάλλοντα ζήλο για τους αγώνες ή που επανειλημμένα προσπαθούν να παρέμβουν στις μεθόδους προπόνησής σας. Ενώ είναι φυσικό να αισθάνονται απογοητευμένοι, εσείς ως προπονητές χρειάζεται να παραμείνετε υπομονετικοί με αυτήν τη κατάσταση. Λάβετε υπόψη ότι, όπως εσείς, οι γονείς θέλουν μόνο να δουν το παιδί τους να πετυχαίνει. Ωστόσο, αν οι πιεστικοί γονείς επηρεάζουν με τη όλη στάση τους την απόδοση του αθλητή σας, πείτε το τους με τρόπο που να είναι θετικός και με πλήρη σεβασμό.
Διατηρείστε την ασφάλεια
Για τους περισσότερους προπονητές γυμναστικής, η ασφάλεια του αθλητή αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Ενώ η προστασία των αθλητών από τραυματισμούς είναι σημαντική παράμετρος, ένας καλός προπονητής δεν παραμελεί τη δική του ασφάλεια. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι προπονητές συχνά υποφέρουν από διαστρέμματα, πόνους στις αρθρώσεις και άλλα τραυματισμούς μαλακών ιστών που μπορεί να τον εξουθενώσουν. Οι βασικές αιτίες τραυματισμού των προπονητών είναι η λάθος βοήθεια (σήκωμα) του αθλητή, η λάθος θέση του σώματος σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Πέραν της σωστής στάσης του σώματος, ένα απλό υποστηρικτικό και η συχνή άσκηση μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο τραυματισμού.
Για τους περισσότερους προπονητές γυμναστικής, η ασφάλεια του αθλητή αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Ενώ η προστασία των αθλητών από τραυματισμούς είναι σημαντική παράμετρος, ένας καλός προπονητής δεν παραμελεί τη δική του ασφάλεια. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι προπονητές συχνά υποφέρουν από διαστρέμματα, πόνους στις αρθρώσεις και άλλα τραυματισμούς μαλακών ιστών που μπορεί να τον εξουθενώσουν. Οι βασικές αιτίες τραυματισμού των προπονητών είναι η λάθος βοήθεια (σήκωμα) του αθλητή, η λάθος θέση του σώματος σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Πέραν της σωστής στάσης του σώματος, ένα απλό υποστηρικτικό και η συχνή άσκηση μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο τραυματισμού.
Δια βίου μάθηση
Η προπονητική ιδίως γι΄αυτούς που δεν έχουν αποφοιτήσει από κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. « - Μα είμαι πρώην αθλητής και πρωταθλητής μάλιστα», θα μου απαντήσεις. Πολύ σημαντικό αλλά δεν είναι αρκετό να σου δώσει τον εφησυχασμό που χρειάζεσαι. Αυτό ισχύει για όλους. Η γνώση δεν σταματά με την κατάκτηση του προπονητικού τίτλου, ας είναι και πανεπιστημιακός. Όταν στη βάση της δουλειάς μας βρίσκεται ο ανθρώπινος προάγοντας απέναντι σε ένα πολυπλοκό άθλημα του οποίου η πρόοδος βασίζεται σε πλήθος επιστημών τότε η δια βίου μάθηση δεν είναι επιλογή, αλλά ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ.
Η προπονητική ιδίως γι΄αυτούς που δεν έχουν αποφοιτήσει από κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. « - Μα είμαι πρώην αθλητής και πρωταθλητής μάλιστα», θα μου απαντήσεις. Πολύ σημαντικό αλλά δεν είναι αρκετό να σου δώσει τον εφησυχασμό που χρειάζεσαι. Αυτό ισχύει για όλους. Η γνώση δεν σταματά με την κατάκτηση του προπονητικού τίτλου, ας είναι και πανεπιστημιακός. Όταν στη βάση της δουλειάς μας βρίσκεται ο ανθρώπινος προάγοντας απέναντι σε ένα πολυπλοκό άθλημα του οποίου η πρόοδος βασίζεται σε πλήθος επιστημών τότε η δια βίου μάθηση δεν είναι επιλογή, αλλά ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ.
Κουλτούρα προπόνησης
Τέλος, εγκαθιδρείστε την ιδέα στους αθλητές σας οτι η γυμναστική είναι μια υπέροχη διαδρομή και όχι μονον αγώνες και "στόχοι", υπο τη βασική προυπόθεση οτι ως προπονητές έχετε υιοθετήσει πλήρως αυτήν την ιδέα!
Τέλος, εγκαθιδρείστε την ιδέα στους αθλητές σας οτι η γυμναστική είναι μια υπέροχη διαδρομή και όχι μονον αγώνες και "στόχοι", υπο τη βασική προυπόθεση οτι ως προπονητές έχετε υιοθετήσει πλήρως αυτήν την ιδέα!
Καλή επιτυχία!
-
O Αντώνης Κεραμιδάς είναι φωτογράφος χορού και γυμναστικής, πρώην αθλητής και ομοσπονδιακός προπονητής Ενόργανης Γυμναστικής ανδρών, εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (ΜΒΑ). Αρθρογραφεί και σχολιάζει πάνω σε θέματα που άπτονται της εξέλιξης της Γυμναστικής σε τεχνικό και διοικητικό επίπεδο.