•  

Προγράμματα που καθόρισαν τη δεκαετία: Άλμα γυναικών

valtΤης Χριστίνας Φιλιππάκη

Μέσα στην τελευταία δεκαετία το άλμα μάς έδωσε δυνατές συγκινήσεις, σοβαρούς τραυματισμούς και πολλές στιγμές που κόβουν την ανάσα. Η λίστα που ακολουθεί δεν περιλαμβάνει πάντα τα καλύτερα εκτελεσμένα ή τα πιο δύσκολα άλματα που είδαμε τα τελευταία δέκα χρόνια, αλλά τα άλματα που με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο άφησαν το στίγμα τους στο άθλημα.

1. Τα amanar των Αμερικανών αθλητριών στους τελικούς ομάδων

Η δεκαετία που μας πέρασε καθιέρωσε την ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών ως την νέα υπερδύναμη της γυναικείας ενόργανης γυμναστικής. Οι παράγοντες που συνέβαλαν σε μια τέτοια επιτυχία είναι πολλοί, όμως η εξαιρετική ικανότητα των συγκεκριμένων αθλητριών στο άλμα υπήρξε αναμφισβήτητα καθοριστική. Ακριβώς όπως και η χρυσή ρωσική ομάδα του 2010, οι ΗΠΑ είχαν ένα σημαντικό πλεονέκτημα λόγω των δύο ή των τριών δυνατών δύσκολων αλμάτων που είχαν στο line up τους από αθλήτριες όπως η Wieber, η Raisman, η Μaroney, η Skinner, η Νichols, η Carey και η Biles. Η αμερικανική αθλητική δυναστεία που κυριάρχησε για ολόκληρη τη δεκαετία χτίστηκε πάνω σε amanars.

1. Aliya Mustafina (Ρωσία), Ευρωπαϊκό 2015, τελικός σύνθετου ατομικού & Rebecca Bross (ΗΠΑ), εθνικό πρωτάθλημα 2011

Τα συγκεκριμένα βίντεο δε θα επισυναπτούν, μιας και σίγουρα κανείς δε θέλει να βλέπει αθλήτριες να τραυματίζονται. Όμως, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως αυτά τα δύο άλματα άλλαξαν τα δεδομένα της δεκαετίας, μιας και οδήγησαν στους τραυματισμούς των δύο κορυφαίων αθλητριών του 2010. Τόσο η Mustafina όσο και η Bross υπέστησαν ρήξη προσθίου χιαστού εκτελώντας άλματα τα οποία τις είχαν δυσκολέψει στην προπόνηση και δεν τους ήταν απαραίτητα στη συγκεκριμένη φάση του αγώνα, δημιουργώντας ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο η ασφάλεια των αθλητριών αποτελεί προτεραιότητα στο άθλημα. Και οι δύο αθλήτριες κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες να επιστρέψουν στο άθλημα για τους Αγώνες του Λονδίνου. Οι κόποι της Mustafina ανταμείφθηκαν, αλλά δυστυχώς, η Bross δε στάθηκε εξίσου τυχερή.

2. McKayla Maroney (ΗΠΑ), Ολυμπιακοί 2012, τελικός ομάδων και τελικός οργάνων

Προσπάθησα να συμπεριλάβω μόνο μία εμφάνιση από κάθε αθλήτρια στη συγκεκριμένη λίστα, αλλά αυτά τα δύο άλματα της Maroney αποτελούν σήμα κατατεθέν της δεκαετίας για τελείως διαφορετικούς λόγους. Το θρυλικό της amanar στον τελικό ομάδων αποτελεί μία μαγική στιγμή που θα μείνει για πάντα στην ιστορία ως ένα από τα καλύτερα άλματα όλων των εποχών. Το ύψος, η απόσταση, η άψογη τεχνική, η προσγείωση σε συνδυασμό με την ένταση της στιγμής... δεν υπάρχουν λόγια.

Έχοντας ήδη γράψει ιστορία και με τα μάτια ολόκληρου του κόσμου καρφωμένα πάνω της, η Maroney έπρεπε απλά να προσγειωθεί στα πόδια της για να κερδίσει ένα ολυμπιακό χρυσό που όλοι ήξεραν ότι αξίζει. Και έχοντας υπόψη τους την εξαιρετική σταθερότητά της στο συγκεκριμένο όργανο, όλοι οι φίλοι της γυμναστικής τής είχαν ήδη δώσει το χρυσό μετάλλιο πριν καλά - καλά πατήσει το πόδι της στο στάδιο. Τελικά όμως, αυτή τη φορά αυτό που μάς άφησε με το στόμα ανοιχτό δεν ήταν το ασύλληπτο ταλέντο της, αλλά μία τελείως απροσδόκητη πτώση που απέδειξε για μία ακόμη φορά την απρόβλεπτη φύση της ενόργανης γυμναστικής.

3. Simone Biles, παγκόσμιο 2018, προκριματικοί

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Biles είναι μία από τις καλύτερες αθλήτριες όλων των εποχών. Η άρτια εκτέλεσή της αποτέλεσε μια ανάσα δροσιάς σε μια τετραετία που είδαμε πληθώρα άσχημα εκτελεσμένων αλμάτων. Η επιλογή ενός μόνο άλματος ήταν σχεδόν αδύνατη, μιας και κάθε φορά που η Simone άγγιζε τον ίππο έγραφε ιστορία με το ασύλληπτο ύψος, την εξαιρετική απόσταση και την άριστη τεχνική της. Όμως, μία ιδιαίτερη αναφορά σίγουρα αξίζει στο απίστευτα δύσκολο Biles, το πρωτότυπο άλμα που παρουσίασε για πρώτη φορά στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2018.

4. Hong Un Jong, Ολυμπιακοί Αγώνες 2016, τελικοί οργάνων

Η Ολυμπιακή πρωταθλήτρια του Πεκίνου, που επέστρεψε στο ταπί μετά από τον τετράχρονο αποκλεισμό της χώρα της από οποιονδήποτε διεθνή αγώνα, υπέβαλλε το yurchenko με τριπλή πιρουέτα προς αξιολόγηση από το 2008, χωρίς όμως ποτέ να το επιχειρήσει στην επίσημη προπόνηση ή στον αγώνα. Αγωνιζόμενη εναντίον της Biles, αποφάσισε ότι το ασημένιο μετάλλιο, που πιθανώς θα κέρδιζε με ένα amanar και ένα cheng δεν ήταν αρκετό και ακολούθησε τη νοοτροπία του “όλα ή τίποτα”. Η προσπάθειά της δε στέφθηκε με επιτυχία, αλλά η απόπειρά της παραμένει σήμα κατατεθέν των Αγώνων του Ρίο και προετοιμάζει το δρόμο για όποια ιδιαίτερα τολμηρή αθλήτρια αποφασίσει να ακολουθήσει τα χνάρια της.

5. Yeo Seojeong (Νότια Κορέα), Korea Cup 2018, τελικοί άλματος

Σε μία ιστορική στιγμή που ίσως δε δέχθηκε τον εορτασμό που της άξιζε, η δεκαεφτάχρονη Νοτιοκορεάτισσα έγινε η πρώτη αθλήτρια που εκτέλεσε ποτέ το εξαιρετικά δύσκολο μπροστινό σάλτο με διπλή περιστροφή στο άλμα. Το υψηλό επίπεδο δυσκολίας του συγκεκριμένου άλματος την καθιστά φαβορί για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

6. MyKayla Skinner (ΗΠΑ)

Η Skinner διαθέτει εξαιρετικό επίπεδο δυσκολίας και έχει κατορθώσει σημαντικά επιτεύγματα ως μέλος της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ και της ομάδας του πανεπιστημίου του Utah. Όμως, πολλές φορές η εκτέλεσή της άφηνε μεγάλα περιθώρια βελτίωσης. Το Cheng της δε θα μπορούσε να λείπει από αυτή τη λίστα μιας και αποτέλεσε ένα από τα πιο πολυσυζητημένα και αμφιλεγόμενα άλματα της δεκαετίας και στάθηκε αφορμή για τη δημιουργία μίας νέας μείωσης στον κώδικα βαθμολόγησης. Επίκεντρο αυτών των συζητήσεων υπήρξε το γεγονός ότι η αθλήτρια φαίνεται συνήθως να χρησιμοποιεί μόνο το ένα της χέρι κατά τη διάρκεια του μπλοκ της. Ο κώδικας του 2017 - 2020 καθιέρωσε μία μείωση της τάξεων των δύο ολόκληρων βαθμών για το συγκεκριμένο πρόβλημα.

7. Maria Paseka (Ρωσία)

Μιλώντας για αμφιλεγόμενες αθλήτριες, η Paseka κατάφερε να κερδίσει δύο Ολυμπιακά μετάλλια και δύο παγκόσμιους και δύο ευρωπαϊκούς τίτλους στο άλμα με μία από τις χειρότερες τεχνικές που έχουμε δει ανάμεσα σε αθλήτριες κορυφαίων ομάδων την τελευταία δεκαετία. Προσωπικά, θαυμάζω την αποφασιστικότητά της να επιστρέφει στο άθλημα ξανά και ξανά μετά από άπειρους τραυματισμούς, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι η Paseka και το cheng της αντιπροσωπεύουν το βασικό πρόβλημα του άλματος στις μέρες μας: η κακή εκτέλεση δεν τιμωρείται αρκετά, όταν υπάρχει υψηλός συντελεστής δυσκολίας.

8. Viktoria Komova (Ρωσία), 2012 Ολυμπιακοί Αγώνες, τελικός σύνθετου ατομικού

Η Βίκα εκτελούσε με επιτυχία amanars στα δεκαπέντε της χρόνια, όμως αναγκάστηκε να περιοριστεί σε yurchenko με διπλή πιρουέτα για το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας της λόγω πολλαπλών τραυματισμών. Η ανάκτηση του δύσκολου άλματος αποτέλεσε τη βασική προτεραιότητά της καθ’ όλη την καριέρα της. Τελικά, ήταν αυτό το άλμα που στέρησε το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο από μια αθλήτρια που “προοριζόταν” να γίνει Ολυμπιακή πρωταθλήτρια σύνθετου ατομικού από τα δώδεκά της χρόνια.

9. Οι απόπειρες του Produnova

Η Δομινικανή Pena Yamilet, η Αιγύπτια Fadwa Mahmoud, η Ινδή Dipa Karmakar και η θρυλική Ουζμπέκα Oksana Chusovitina επιχείρησαν το πιο δύσκολο άλμα στον κόσμο, το produnova (διπλό μπροστινό σάλτο). Όσος κι αν είναι ο θαυμασμός μου για το θάρρος που απαιτείται για ένα τέτοιο εγχείρημα, είναι ξεκάθαρο πως καμία από τις τέσσερις αθλήτριες δεν θα έπρεπε να εκτελούν το “άλμα του θανάτου” μιας καμία από αυτές δεν κατάφερε ποτέ να δείξει μία προσγείωση που δεν απειλούσε την υγεία της. Και όση κι αν είναι η χαρά μου για κάθε αθλήτρια από μία “γυμναστικά αδύναμη” χώρα που φτάνει σε έναν Ολυμπιακό τελικό, είναι ξεκάθαρο πως ένα άλμα προκαλεί συναισθήματα φόβου για τη ζωή της αθλήτριας που το επιχειρεί, δε θα έπρεπε να λαμβάνει βαθμολογίες της τάξεως του 14.600. Η FIG, αναγνωρίζοντας ότι τα άλματα που θυμίζουν απόπειρες αυτοκτονίας δεν πρέπει να επιβραβεύονται, θέσπισε έναν νέο κανόνα που ορίζει ότι κάθε produnova όπου η αθλήτρια προσγειώνεται ταυτόχρονα στα πόδια της και σε κάποιο άλλο μέρος του σώματός της, θα λαμβάνει την αρχική αξία ενός απλού μονού μπροστινού σάλτου.

Τέλος, μια ειδική αναφορά αξίζει στις Giulia Steingruber (Ελβετία), Phan Thi Ha Than (Βιετνάμ) και Alexa Moreno (Μεξικό) που κατάφεραν να γράψουν ιστορία, κερδίζοντας μετάλλια για τη χώρα τους στο συγκεκριμένο όργανο.


  • Χριστίνα Φιλιππάκη
  • Η Χριστίνα Φιλιππάκη είναι φοιτήτρια του τμήματος φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Παρόλο που η εμπειρία της ως αθλήτρια ενόργανης γυμναστικής περιορίστηκε στο ερασιτεχνικό επίπεδο κατά τα μαθητικά της χρόνια, δεν έπαψε ποτέ να παρακολουθεί ανελλιπώς το άθλημα και να ενημερώνεται διαρκώς για τις εξελίξεις του. Η επιθυμία της να μοιραστεί την αγάπη και τις γνώσεις της για τη γυμναστική την οδήγησε στην ενεργή συμμετοχή στη διαδικτυακή κοινότητα φιλάθλων της γυμναστικής και τη συγγραφή σχετικών άρθρων. Στο παρελθόν, έχει συνεισφέρει σε αγγλόφωνες ιστοσελίδες και συνεργάζεται με το gymnast.gr από το καλοκαίρι του 2016..