Η έλλειψη αναγνώρισης ως αιτία πρόωρης αποχώρησης των ελλήνων προπονητών από την ενεργό δράση.
Της Αμαλίας Δράκου:
Είναι γνωστό ότι πίσω ή δίπλα από κάθε προσπάθεια ή επιτυχία ενός αθλητή στη γυμναστική, βρίσκεται ο άνθρωπος που τον οδηγεί και του συμπαραστέκεται σε αυτή τη δύσκολη διαδρομή του πρωταθλητισμού. Είναι ο προπονητής.
Πόσο του αναγνωρίζεται αυτή η προσπάθεια από το γενικότερο περιβάλλον του αθλήματος; Για ποιους λόγους εγκαταλείπει τη προπονητική πριν ακόμη νιώσει ότι ολοκλήρωσε τη καριέρα του; Σε αυτές και άλλες ερωτήσεις απαντά παρακάτω σημαντική έρευνα της Αμαλίας Δράκου* η οποία χρειάζεται να σημειώσουμε ότι αφορά προπονητές που ήδη είχαν σταματήσει το επάγγελμα του προπονητή τη περίοδο πριν το 2000.
Εισαγωγή
Έχει παρατηρηθεί ότι πολλοί/ές Έλληνες/ίδες προπονητές/ριες γυμναστικής εγκαταλείπουν νωρίς την καριέρα τους. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το γεγονός ότι η Ελληνική γυμναστική είναι πλέον διεθνώς καταξιωμένη, ειδικά μετά τις επιτυχίες και τα μετάλλια στους δύο τελευταίους Ολυμπιακούς Αγώνες. Θα περίμενε κανείς ότι οι άνθρωποι που δουλεύουν στο χώρο αυτό, θα παρακινούνταν να συνεχίσουν τη σταδιοδρομία του. Παραδόξως, παρατηρείται το φαινόμενο της πρόωρης εγκατάλειψης. Με την πεποίθηση ότι η γυμναστική χρειάζεται έμπειρους προπονητές, με μακρά παρουσία στο χώρο γιατί είναι ένα καθαρά τεχνικό άθλημα, όπου η γνώση της τεχνικής αποκτιέται με τα χρόνια, είναι σημαντικό να βρεθούν οι αιτίες που ωθούν τους προπονητές στην πρόωρη αποχώρηση.
1. Εξέλιξη σταδιοδρομίας
2. Επαγγελματική ικανοποίηση
3. Αναγνώριση
4. Επίπεδο stress σχετιζόμενο με το περιβάλλον εργασίας
5. Έλεγχο πάνω στη δουλειά τους
6. Γενικά κοινωνιο-δημογραφικά στοιχεία
Η ανάλυση έγινε με τη βοήθεια του προγράμματος SPSS
Το 2ο βήμα ήταν οι συνεντεύξεις. Η τελευταία ερώτηση του ερωτηματολογίου ζητούσε εθελοντές για συνεντεύξη. Επιλέχτηκαν 4, λόγω του περιορισμένου χρόνου και με κριτήριο επιλογής ότι αυτοί είχαν δώσει λεπτομερέστερες απαντήσεις στις 'ανοιχτές' ερωτήσεις. Άρα υπήρχε μεγαλύτερη πιθανότητα να εμπλουτίσουν με περισσότερες πληροφορίες την έρευνα. Κάθε συνέντευξη κράτησε 30 περίπου λεπτά και διερεύνησε:
1. Επαγγελματική ικανοποίηση
2. Εξέλιξη σταδιοδρομίας
3. Προτάσεις που θα ευνοούσαν το άθλημα
Τελευταίο βήμα ήταν η ανάλυση του καταστατικού της Ελληνικής Γυμναστικής Ομοσπονδίας (Ε.Γ.Ο.) καθώς και του 4ετούς της σχεδιασμού (1996 – 2000) για τη κατανόηση της τακτικής της προς τους προπονητές. Τα θέματα που διερευνήθηκαν ήταν η ανάπτυξη της καριέρας και το σύστημα ανταμοιβών.
Ηλικία: Μέσος όρος 35,30
Κατοχή πτυχίου πριν την έναρξη της προπονητικής καριέρας:
Κατείχαν το πτυχίο 30% των προπονητών
Ξεκίνησαν πριν αποκτήσουν τα τυπικά προσόντα70%.
Πρώην αθλητής/ρια: πρώην αθλητές/ριες 46,70%, μη αθλητές/ριες 53,30%.
Συνολικός χρόνος προπονητικής ενασχόλησης: μέσος όρος: 9,47, συχνότερα εμφανιζόμενη τιμή: 8
Επίπεδο stress: 66,70% των προπονητών πιστεύουν οτι το επάγγελμα προκαλεί πολύ stress, 26,70% οτι προκαλεί stress, ενώ 6,6% οτι δεν προκαλεί stress.
Αναγνώριση: στην ερώτηση Συμφωνείτε ότι είχατε αναγνώριση του έγου σας από α) την ομοσπονδία, β) το σωματείο σας, γ) τους αθλητές σας, δ) τους γονείς των αθλητών σας; Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις απαντήσεις:
Πίνακας 1: Αναγνώριση του έργου
| Ε.Γ.Ο. | Σωματείο | Αθλητές/τριες | Γονείς | |
|---|---|---|---|---|
| Διαφωνώ εντελώς | 33,4% | 16,7% | 0,0% | 0,0% |
| Σύνολο | 100% | 100% | 100% | 100% |
| Συμφωνώ απολύτως | 0,0% | 30% | 51,7% | 31,0% |
| Συμφωνώ | 23,3% | 40% | 48,3% | 62,1% |
| Διαφωνώ | 43,3% | 13,3% | 0,0% | 6,9% |
Αναγνώριση – stress: η αναγνώριση από την ομοσπονδία σε σχέση με το επίπεδο stress δίνει τα παρακάτω αποτελέσματα: 95% των πρώην προπονητών που δεν είχαν αναγνώριση, πιστεύουν οτι το επάγγελμα προκαλεί stress., ενώ 85,71% των προπονητών που είχαν αναγνώριση δίνουν την ίδια απάντηση. Εντούτοις, 14,28% των πρώην αναγνωρισμένων προπονητών πιστεύουν οτι το επάγγελμα δεν προκαλεί stress, ενώ κανένας από τους μη αναγνωρισμένους προπονητές δεν έχει την ίδια γνώμη.
Αναγνώριση από Ε.Γ.Ο. – φύλο: 81,82% των γυναικών θεωρούν ότι δεν την είχαν ενώ 62,5% των αντρών έχουν την ίδια γνώμη.
Βιβλιογραφία
Aquino, K., Griffeth, R.W., Allen, D., G. & Hom, P. W. 1997, "Integrating justice constructs into the turnover process: A test of a referent cognitions model", Academy of Management Journal, Oct. 40(5): 1208-1227. .
Buunk, B. P., Schaufeli, W. B. & Ybema, J. F. 1990, Occupational: A social comparison perspective. Paper presented at the ENOP Conference on Professional Burnout, Krakow, Poland.
Campion, M. A. 1991, "Meaning and measurment of turnover: Comparison of alternative measures and recommendations for research", Journal of Applied Psychology, 76(2), 199-202.
Carsten, J. M. & Spector, P. E. 1987, "Unemployment, job satisfaction and employee turnover: A meta-analytic test of the Muchinsky model, Journal of Applied Psychology, 72 (2), 374-81.
Hellenic Gymnastics Federation, 1996, Four Year Planning.
Pines, A. & Aronson, E. 1981, Career Burnout, The Free Press, New York.
Schaufeli, W. B., Maslach, C. & Marek, T., 1993, Professional burnout. Recent developments in theory and research. Taylor& Francis, Washington.
